Multimedialny Chopin
Autor: Bernard Panasiuk
Artykuł z numeru 3/2010
Chopin – młode lata, Chopin – lata na emigracji – dwuczęściowy album multimedialny, Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki.
Rok 2010, ustanowiony przez polski parlament „Rokiem Chopinowskim”, obfituje w wydarzenia upamiętniające 200 rocznicę urodzin kompozytora. Poza tradycyjnymi formami popularyzacji muzyki Chopina pojawiają się nowe, niespotykane do tej pory sposoby, np.: gry dydaktyczne,1 interaktywne strony internetowe czy też samodzielne pakiety multimedialne. Naprzeciw oczekiwaniom melomanów wyszło także Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki, przygotowując oryginalny album, przybliżający sylwetkę, życie, twórczość i epokę Fryderyka Chopina. Praca została zrealizowana przez firmę „Noyamundi” ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Album multimedialny
Pakiet składa się z dwóch części: Chopin – młode lata oraz Chopin – lata na emigracji. Każda z nich zawiera dwie płyty oraz krótki przewodnik przygotowany w trzech wersjach językowych (polskiej, angielskiej i francuskiej). Płyty uruchamiają się szybko i bez problemów. W części pierwszej płyta DVD, obejmująca okres od narodzin Chopina do roku 1830, to multimedialna prezentacja życia i twórczości kompozytora. Druga płyta to CD audio z nagraniem Koncertu fortepianowego f-moll op. 21 w wykonaniu Janusza Olejniczaka i orkiestry Simfonia Varsovia pod kierunkiem Grzegorza Nowaka. W części drugiej płyta DVD przybliża okres od roku 1830 aż do śmierci Chopina, natomiast płyta CD audio zawiera 24 preludia op. 28 w interpretacji Tatiany Szebanowej.
Obie części zbudowane są według podobnego schematu. Menu główne przypomina układ czarnych klawiszy fortepianu z przyporządkowanymi ośmioma działami w części pierwszej i siedmioma w drugiej.
Młode lata
W pierwszej części, dział Życie, oprócz opisu etapów młodzieńczego okresu życia kompozytora (Korzenie, Dzieciństwo, W Liceum Warszawskim, W Szkole Głównej Muzyki, Debiut w Wiedniu, W drogę), umieszczono także prezentacje audiowizualne z narracją. Całość uzupełniają logicznie dobrane fotografie (pejzaże, grafiki, portrety, mapy, przedmioty, obiekty architektoniczne) oraz autografy (listy, zapisy nutowe) i inne.
Drugi dział – Kalendarium, otwiera stylowe menu, które umożliwia śledzenie rok po roku faktów z życia Chopina (Chopin), ówczesnych wydarzeń politycznych (Historia) i kulturowych (Kultura) na ziemiach polskich i w Europie. Dział drugi, podobnie jak i pierwszy, wzbogacono również odpowiednio dobranym materiałem ikonograficznym.
Kolejna część jest opisem Inspiracji muzycznych, mających znaczący wpływ na twórczość kompozytora (Folklor, Styl brillant, Klasyka, Współcześni kompozytorzy).Znajdujemy w niej materiały filmowe przedstawiające narodowe tańce polskie oraz nagrania utworów kompozytorów współczesnych Chopinowi.
Następny dział (Dzieło) z zaskakującym, ciekawym, lecz mało czytelnym menu, zawiera opis wszystkich dziełkompozytora powstałych w omawianym okresie. Atrakcyjność treści niewątpliwie podnoszą ilustracje dźwiękowe i przykłady nutowe omawianych utworów. Część zatytułowana Koncert f-moll opisuje okoliczności powstania utworu, dostarcza także informacji o fortepianach współczesnych Chopinowi. Bardzo interesującym, umieszczonym tu rozwiązaniem jest umożliwienie słuchania koncertu z synchronicznym zestawieniem jego partytury.
Kolejny dział – Warszawa czasów Chopina – jest wspaniałym uzupełnieniem informacji o epoce. W opisie znalazły się odwołania do architektury, literatury, sztuk plastycznych, a także informacje o życiu publicznym ówczesnej Warszawy. Dział ten jest mało multimedialny, przeważa w nim tekst, który – choć wartościowy
i interesujący – przeczy istocie multimediów (czytanie dużych ilości tekstu z ekranu bez powiązania ich
z grafiką, dźwiękiem czy też animacją nie należy do przyjemności).
Część pierwszą albumu zamykają działy Mapa i Galeria. Spotkamy w nich grafiki z mapami Europy
i Królestwa Polskiego, opisy miejsc, które odwiedził Chopin podczas swoich podróży oraz bogatą galerię (Miejsca, Portrety, Rękopisy, Pamiątki) stanowiącą uporządkowany zbiór ikonografii wykorzystanej
w prezentacji.
Lata na emigracji
Drugą część albumu otwierają działy Życie i Kalendarium o zawartości podobnej jak w części pierwszej albumu, dotyczącej jednak innego okresu twórczości kompozytora.
Trzeci dział (Sylwetka) jest odmienny – przedstawia kompozytora jako człowieka,pedagoga, kompozytora i pianistę. Informacjom tekstowym towarzyszą liczne materiały ikonograficzne. Pozostałe działy części drugiej, Dzieło, 24 preludia op. 28, Mapa i Galeria, posiadają konstrukcję podobną do odpowiadających im w pierwszej części albumu. Znajdziemy tu wykaz dzieł powstałych na emigracji wraz z przykładami nagrań, synchroniczną prezentację Preludiów z op. 28(zapisy nutowe i nagrania dźwiękowe), mapy z naniesionymi i opisanymi miejscowościami, które odwiedził Chopin, a także galerię uporządkowanych tematycznie grafik (Pamiątki, Rękopisy, Miejsca, Osoby).
Omawiana pozycja to swoiste kompendium wiedzy o Fryderyku Chopinie. Jest bardzo ciekawą propozycją dla osób zainteresowanych muzyką tego wielkiego kompozytora oraz dla tych, które chciałyby ją poznać. Estetycznie wydany albumu z niebudzącą zastrzeżeń zawartością może być wspaniałą pamiątką dla obcokrajowców, a także przewodnikiem po muzyce i kraju Chopina. Z powodzeniem może on być również wykorzystany we fragmentach przez nauczycieli jako pomoc dydaktyczna.
Drobnym niedociągnięciem strony konstrukcyjnej jest zbyt skromne wykorzystanie multimedialnych możliwości komputera – kilka filmów, narracja i pokaz grafik z efektem zoomu to stanowczo za mało.
Do niewątpliwych zalet pakietu można natomiast zaliczyć: możliwość synchronicznego słuchania koncertu i preludiów z jednoczesnym śledzeniem zapisu nutowego; teksty pisane ciekawym i przystępnym językiem; hiperłącza uzupełniające informacje; skromną, ale gustowną szatę graficzną; bogaty zestaw materiałów ikonograficznych i… rozsądną cenę.
1. Gra Chopin – gra on line, Miasto Stołeczne Warszawa, http://www.chopingame.pl/